Innowacyjny projekt na Wesołej wchodzi w kolejną fazę

Z początkiem grudnia projekt „SCT HUB – Codesign the Future of Sustainable Cultural Tourism” mający na celu rozwój turystyki kulturalnej dostosowanej do rytmu życia mieszkańców i wsparcie rozwoju Wesołej oficjalnie wszedł w fazę realizacji. Kraków otrzymał na ten cel niemal 5 mln euro. Z krakowskich doświadczeń skorzystają też inne europejskie miasta.

Ostatnie półrocze było dla projektu czasem intensywnej pracy, by spełnić wszystkie formalne wymagania konieczne do otrzymania unijnych funduszy. 20 sierpnia prezydent Krakowa Aleksander Miszalski zawarł umowę na otrzymanie dotacji z programu Europejska Inicjatywa Miejska. W listopadzie zastępca prezydenta Stanisław Mazur podpisał umowę o realizacji projektu, którego liderem jest miasto, zaś partnerami: Uniwersytet Jagielloński, Krakowskie Biuro Festiwalowe, Agencja Rozwoju Miasta Krakowa, Stowarzyszenie Organizacja Turystyczna Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa oraz Fundacja Polish Heritage. Projekt otrzymał pozytywną ocenę audytorów, a to dało zielone światło do rozpoczęcia działań.

Przypomnijmy, „SCT HUB – Codesign the Future of Sustainable Cultural Tourism” (pol. Współprojektowanie przyszłości zrównoważonej turystyki kulturowej) to pierwszy tego typu projekt w Polsce. Ma stworzyć narzędzia, które pozwolą rozwijać turystykę kulturalną w skali, która nie zakłóca codziennego rytmu życia miast historycznych i ich mieszkańców oraz wspiera zrównoważony rozwój.

Kraków jest jednym z miast, które podejmuje działania na rzecz badania i regulacji ruchu turystycznego, dlatego to na Wesołej powstanie Centrum Zrównoważonej Turystyki Kulturalnej (Sustainable Cultural Tourism Hub). Do zadań centrum należeć będą m.in.: przeprowadzenie złożonego procesu badawczego oraz włączenie mieszkańców, przedstawicieli kultury oraz branży turystycznej do dyskusji o przyszłości Wesołej i Krakowa. Pozyskane w ten sposób informacje pozwolą, przy wsparciu narzędzia opartego o sztuczną inteligencję (AI), wygenerować i prototypować potencjalne rozwiązania problemów z zakresu turystyki kulturowej, z którymi dziś mierzą się miasta historyczne.

W praktyce, kolejne lata przyniosą szereg działań na styku nauki i sztuki. Odremontowane piętro poklasztornego budynku przy ul. Kopernika 19 stanie się miejscem rezydencji badawczo-kulturowych, w ramach których wypracowane zostaną nowe narzędzia np. wspomagające organizację wydarzeń czy rozbudowę oferty kulturalnej. Rezultaty mają być na tyle uniwersalne, by w przyszłości korzystały z nich inne miasta o profilu podobnym do Krakowa. Miastami transferowymi w ramach projektu, które jako pierwsze przetestują doświadczenia z Wesołej, będą Braga (Portugalia), Sibenik (Chorwacja) oraz Wenecja (Włochy). Projekt potrwa do 31 maja 2028 roku.

Kraków jest pierwszym, obok Stalowej Woli, polskim miastem, które otrzymało dofinansowanie w ramach European Urban Initiative. Wartość projektu wynosi ponad 6 mln 200 tys. euro, ale unijna dotacja pokryje niemal 5 mln euro, czyli 80 proc. kosztów.

Europejska Inicjatywa Miejska (ang. European Urban Initiative – EUI) jest unijnym mechanizmem na lata 2021–2027. Ma on za cel wyłaniać i finansować projekty innowacyjne, promujące nowe rozwiązania z obszaru zachowania i przekształcania dziedzictwa kulturowego, regeneracji przestrzeni miejskich, cyrkularności czy neutralności węglowej. Poprzedniczką EUI był mechanizm Urban Innovative Actions (2014–2020), dzięki któremu miejskie projekty otrzymały w sumie 372 mln euro. W nowym mechanizmie zarezerwowano na ten cele jeszcze więcej środków, bo aż 450 mln euro. Kraków otrzymał środki w ramach drugiej edycji EUI, w której na projekty przeznaczono w sumie 120 mln euro. W edycji, w której wystartował Kraków o dofinansowanie ubiegały się miasta z 21 państw Unii Europejskiej. Krakowski wniosek konkurował ze 112 projektami, związanymi ze zrównoważoną turystyką i  wykorzystaniem talentów. O tematyce kolejnych edycji EUI każdorazowo decyduje Komisja Europejska.